Sitemap Là Gì? Hướng Dẫn Chi Tiết Cách Tạo và Tối Ưu Sitemap Cho Website

Trong thế giới SEO, có rất nhiều yếu tố kỹ thuật giúp website của bạn thân thiện hơn với các công cụ tìm kiếm. Một trong số đó là Sitemap. Vậy Sitemap là gì, tại sao nó lại quan trọng và làm thế nào để tạo cũng như tối ưu nó một cách hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết này.

1. Sitemap Là Gì?

Sitemap (hay còn gọi là bản đồ trang web) là một file chứa danh sách tất cả các trang, bài viết, hình ảnh, video và các file khác trên website của bạn mà bạn muốn công cụ tìm kiếm thu thập dữ liệu và lập chỉ mục. Nó giống như một “bản đồ đường đi” giúp các bot của Google (hay các công cụ tìm kiếm khác) hiểu rõ cấu trúc website của bạn, tìm thấy các nội dung quan trọng và lập chỉ mục chúng một cách nhanh chóng và chính xác hơn.

Sitemap có hai định dạng phổ biến:

• XML Sitemap (eXtensible Markup Language): Đây là định dạng phổ biến nhất và được khuyến nghị sử dụng cho SEO. Nó được tạo ra để các công cụ tìm kiếm đọc, không phải cho người dùng.
• HTML Sitemap (HyperText Markup Language): Đây là một trang web thông thường chứa các liên kết đến tất cả các trang trên website của bạn. Nó chủ yếu dành cho người dùng để họ dễ dàng tìm thấy các trang mà họ đang tìm kiếm.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ tập trung vào XML Sitemap, vì nó có vai trò trực tiếp và quan trọng hơn đối với SEO.

2. Tại Sao Sitemap Lại Quan Trọng Đối Với SEO?

Sitemap không phải là yếu tố xếp hạng trực tiếp, nhưng nó đóng vai trò gián tiếp cực kỳ quan trọng trong việc giúp website của bạn được Google và các công cụ tìm kiếm khác khám phá và lập chỉ mục hiệu quả. Dưới đây là những lý do chính:

• Giúp Google khám phá các trang mới: Khi bạn thêm nội dung mới, Sitemap sẽ thông báo cho Google về sự tồn tại của chúng, giúp quá trình lập chỉ mục diễn ra nhanh hơn.
• Đảm bảo Google tìm thấy mọi trang quan trọng: Đối với các website lớn, có cấu trúc phức tạp, hoặc các trang bị cô lập (ít liên kết nội bộ), Sitemap giúp Google không bỏ sót bất kỳ trang nào.
• Cung cấp thông tin về cấu trúc website: Sitemap cho Google biết các trang nào quan trọng hơn, trang nào được cập nhật thường xuyên, giúp Google hiểu rõ hơn về hệ thống phân cấp của website.
• Cải thiện quá trình thu thập dữ liệu (Crawling): Khi Googlebot có Sitemap, chúng sẽ thu thập dữ liệu website của bạn một cách hiệu quả hơn, tiết kiệm tài nguyên cho cả Google và máy chủ của bạn.
• Hữu ích cho các website mới: Với website mới, chưa có nhiều backlink hoặc liên kết nội bộ, Sitemap là cách hiệu quả nhất để thông báo cho Google về sự tồn tại của các trang.
• Giúp phát hiện lỗi: Thông qua Google Search Console, bạn có thể kiểm tra báo cáo Sitemap để xem có trang nào bị lỗi hoặc không thể lập chỉ mục hay không.

3. Các Loại XML Sitemap Phổ Biến

Ngoài Sitemap tổng thể, còn có các loại Sitemap chuyên biệt cho từng loại nội dung:

• Image Sitemap: Giúp Google tìm thấy và lập chỉ mục hình ảnh trên website của bạn, đặc biệt hữu ích cho các trang web có nhiều hình ảnh như e-commerce, portfolio.
• Video Sitemap: Cung cấp thông tin về các video được nhúng hoặc lưu trữ trên trang của bạn, giúp chúng xuất hiện trong kết quả tìm kiếm video.
• News Sitemap: Dành cho các trang web tin tức, giúp các bài báo mới được lập chỉ mục nhanh chóng và xuất hiện trong Google News.

4. Hướng Dẫn Cách Tạo Sitemap

Có nhiều cách để tạo XML Sitemap, tùy thuộc vào nền tảng website của bạn:

a. Đối với WordPress

WordPress là nền tảng phổ biến nhất và việc tạo Sitemap cực kỳ đơn giản nhờ các plugin SEO:

• Yoast SEO: Đây là một trong những plugin SEO mạnh mẽ nhất. Sau khi cài đặt và kích hoạt, Yoast SEO sẽ tự động tạo XML Sitemap cho bạn. Bạn có thể tìm thấy liên kết đến Sitemap trong phần SEO > General > Features > XML sitemaps.
• Rank Math SEO: Tương tự như Yoast, Rank Math cũng có tính năng tạo Sitemap tích hợp. Bạn có thể bật tính năng này trong phần Rank Math > Dashboard > Modules > Sitemap.
• All in One SEO Pack: Plugin này cũng cung cấp chức năng tương tự.

Cách kiểm tra Sitemap của bạn (thường là): Thêm /sitemap.xml hoặc /sitemap_index.xml vào sau tên miền của bạn. Ví dụ: tenmiencuaban.com/sitemap_index.xml.

b. Đối với các nền tảng khác (Shopify, Wix, Squarespace…)

Các nền tảng này thường đã tự động tạo Sitemap cho website của bạn. Bạn chỉ cần tìm kiếm trong phần cài đặt SEO hoặc thông tin quản trị của nền tảng đó để tìm đường dẫn đến Sitemap.

c. Đối với website code tay hoặc không dùng CMS

Bạn có thể sử dụng các công cụ tạo Sitemap trực tuyến miễn phí hoặc trả phí:

• XML-Sitemaps.com: Trang web này cho phép bạn tạo Sitemap cho các website có quy mô nhỏ và vừa một cách dễ dàng.
• Screaming Frog SEO Spider: Đây là một công cụ mạnh mẽ dành cho các chuyên gia SEO, có thể crawl toàn bộ website của bạn và xuất ra XML Sitemap.

Sau khi tạo xong, bạn cần tải file sitemap.xml lên thư mục gốc của website.

5. Cách Gửi Sitemap Lên Google Search Console

Sau khi đã có Sitemap, bạn cần gửi nó cho Google thông qua Google Search Console (GSC) để Google biết đến sự tồn tại của nó.

1. Đăng nhập vào Google Search Console: Nếu bạn chưa có tài khoản, hãy tạo một tài khoản và xác minh quyền sở hữu website của bạn.
2. Chọn tài sản (website) của bạn: Trong GSC, chọn website mà bạn muốn gửi Sitemap.
3. Vào mục “Sitemaps”: Ở thanh menu bên trái, tìm và click vào mục “Sitemaps”.
4. Thêm URL Sitemap: Trong phần “Add a new sitemap”, nhập đường dẫn tương đối đến file Sitemap của bạn (ví dụ: sitemap_index.xml hoặc sitemap.xml).
5. Nhấn “Submit”: Google sẽ bắt đầu xử lý Sitemap của bạn. Sau một thời gian, bạn có thể kiểm tra trạng thái để xem Google đã phát hiện và lập chỉ mục bao nhiêu URL.

6. Những Lưu Ý Quan Trọng Khi Tối Ưu Sitemap

Để Sitemap thực sự phát huy hiệu quả SEO, hãy lưu ý những điểm sau:

• Chỉ bao gồm các URL chuẩn (canonical URLs): Tránh đưa các URL trùng lặp hoặc URL có tham số vào Sitemap.
• Không bao gồm các trang bị chặn bởi robots.txt: Nếu bạn đã chặn một trang khỏi Googlebot bằng file robots.txt, thì không nên đưa nó vào Sitemap.
• Không bao gồm các trang “noindex”: Nếu một trang có thẻ meta noindex, nghĩa là bạn không muốn Google lập chỉ mục nó, thì không nên có trong Sitemap.
• Giới hạn số lượng URL trong một Sitemap: Mỗi file Sitemap không nên chứa quá 50.000 URL và dung lượng không quá 50MB (không nén). Nếu website của bạn lớn hơn, hãy chia nhỏ Sitemap thành nhiều file và sử dụng Sitemap Index (một Sitemap chứa danh sách các Sitemap con).
• Cập nhật Sitemap thường xuyên: Đặc biệt đối với các website có nội dung thay đổi liên tục, hãy đảm bảo Sitemap của bạn được cập nhật tự động hoặc thủ công để phản ánh những thay đổi mới nhất.
• Sử dụng <lastmod> (Last Modified): Thuộc tính này cho Google biết lần cuối cùng một trang được sửa đổi. Google sử dụng thông tin này để quyết định có nên thu thập lại trang đó hay không.
• Sử dụng <priority> và <changefreq> (ít quan trọng hơn):
  • <priority>: Cho Google biết mức độ quan trọng tương đối của một URL so với các URL khác trên website của bạn (từ 0.0 đến 1.0).
  • <changefreq>: Gợi ý tần suất một trang có thể thay đổi (ví dụ: daily, weekly, monthly).
  • Lưu ý: Google đã từng tuyên bố rằng họ không thực sự dựa vào hai thuộc tính này nhiều như trước đây, nhưng chúng vẫn có thể cung cấp một số thông tin tham khảo.

Kết Luận

Sitemap là một công cụ kỹ thuật SEO không thể thiếu, giúp các công cụ tìm kiếm hiểu rõ hơn về cấu trúc và nội dung website của bạn. Bằng cách tạo, tối ưu và gửi Sitemap đúng cách, bạn đang tạo điều kiện tốt nhất để các trang của mình được khám phá, lập chỉ mục và cuối cùng là xếp hạng cao hơn trên các công cụ tìm kiếm. Hãy đảm bảo website của bạn luôn có một Sitemap được cập nhật và tối ưu nhé!